سیمای روستایی شهر یاسوج/ چه باید کرد؟

فصلی نو-بهنام عباس نژاد
سیمای شهری در لغت به چهره یک شهر اطلاق میشود و شالوده اصلی شهریت است.

سیمای شهری یاسوج علی رغم پیشرفت های چندساله اخیر در همان تمثال روستایی خودنمایی میکند که صدالبته نه زیبایی چهره روستایی را با خود دارد و نه نمایی از یک شهر را با خود همراه میکند.

به جرات می توان گفت نمای ساختمان ها در شهر یاسوج بعنوان شناسنامه سیمای شهری بیش از یک دهه عمر ندارد. و با تامل فراوان میشود اعتراف کرد که در گذشته استادکاران نما کار خود را در مقام یک طراح میدیدند و شروع به آراستن ساختمان با هرچه بادا باد میکردند.
اما تقریبا پس ورود معماران دهه ۵۰ به بازار طراحی و یا هنر آراستن شهری، چهره ساختمان ها به سمت دیگری پیش رفت.
از میان معماران استان کهگیلویه و بویراحمد نام مهندس نوید موسوی بیش از دیگر معماران هم عصر خود میدرخشید. زیرا ایشان بود که آغازگر تعریفی جدید با نام بعد سوم ساختمان بود، بعداز اجرای چندین طرح ایشان، نمای ساختمان ها از سمت هرچه بادا باد استاد بناها به سمت معماران حرکت کرد امروزه این راه بیشتر نمود پیدا کرده است.
اگرچه پس از ورود معماران دهه ۶۰ سیمای شهری با خطوط دیگری خودنمایی میکرد اما عدم وجود یک قانون جامع شهری باعث از هم گسیختگی سیمای شهری در یاسوج گردید.
در شهر اصفهان، طراح باید به محیط پیرامونی طرح توجهی بکند و کمیته ای برای بررسی نمای ساختمان وجود دارد و حتی به بحث محرمیت توجه میشود اما در یاسوج علی رغم تلاشهای فراوان معماران جوانش، هیچگاه شهریت به حق خود نرسید وهمچنان از نام شهر عقب افتاده است.
متاسفانه در شورای کنونی علی رغم حضور مهندسان، هیچ تصمیمی برای سیمای شهری اتخاذ نشد و شورا بیشتر حول محور حاشیه فعالیت کرد.
بطور مثال اگر قرار باشد در شهر یاسوج پارکی ساخته بشود، سازنده فورا بسراغ جدول بتنی و چمن میرود و در مخیلش وجود عناصر دیگری نمیگنجد؛ یا اگر قرار باشد در خیابانی بلواری ساخته بشود جز استفاده از جدول های بتنی چیزی دیگر به کارشان نمی آید در حالی که انواع مصالح مختلف وجود دارد.
اگر از سمت فلکه هفت تیر به سمت فلکه ساعت کمی سرتان را بالا بگیرید به عمق فاجعه پی خواهید برد چرا که این ساکنان شهر هستند که قوانین خود را پیاده میکنند نه قانون شهری که همه را به رعایت کردن وا دارد.
بطور مثال وضعیت تابلوهای اصناف که در ارتفاع های مختلف نصب گردید و یا هرکدام سازی برای خود مینوازد خبر از بی نظمی در شهر میدهد.
متاسفانه تابلوهای مطب های پزشکان عمق فاجعه را بیشتر نشان میدهد و باعث میشود با حرکت افقی تابلوها بسمت خیابان ضمن شکستن خط آسمان بصورت نازیبا، میدان دید را کم و حس شلوغی و بی نظمی را فراوان میکند که رفع این امر تنها به عمل کردن به یک دستور العمل نیز دارد.
در مطلب بعد وضعیت مبلمان در سیمای شهری را بررسی میکنیم.

بهنام عباس نژاد-کارشناس ارشد معماری