به قلم‌ ؛ میثم نادری-ساماندهی ۳ میدان (فلکه) اصلی شهر یاسوج

فصلی نو- میثم نادری

گرچه تَفاوت های عمده ای بین مِیدان با فَلکه وجود دارد ، ولی در زبان مُحاوره ایِ مردم یِک شهر مِیدان همان فلکه است ، میدان از دیر باز به جایی گفته میشد که اطراف آن خانه ها یا مغازه ها قرار می گرفت و محلی بزرگ برای تجمعات مردمی بود بگونه ای در هر رُخدادی مردم آنجا جمع می شدند و یک نفر به ایراد سخن می نمود و مسائل اجتماعی دیگری هم در میدان ها پیش می آمد ، ولی‌ فَلکه ها محلی است که اتومبیل ها جهت توزیع و تفرق به دیگر خیابان ها هم جوار دور آن دور می زنند و از آن عبور می کنند .

حال سه فلکه شهر یاسوج که جُز مهمترین نقاط عبور مرور در سطح شهر می باشد و با چندین اِشکال اساسی روبرو است که یک به یک در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت .

فلکه های ( جهاد ، انقلاب ، امام حسین )

قاعِدتا همه می دانیم که شهر یاسوج از لحاظ زیر ساختی بسیار آسیب پذیر است ولی چرا نباید بخشی از برنامه های شهرداری بر روی میادین (فلکه ها ) باشد ؟

این سه فلکه را از زوایاییِ مختلف همچون اِلمان ها ، مساحت ، استفاده ابعادی و ترافیکی برسی خواهیم کرد .

این سِه فلکه هیچکدام اِلمان یا نمادی که از مَنظر کارشناسان شهرسازی ، معماری شهری ، گرافیکار ها ، معتمدین شهر … باشد وجود ندارد و هر یک در نقطه ای پر از تردد در شهر یاسوج بدون اِلمان مساحتی بزرگی را بدون استفاده صحیح بیهوده پُر کرده اند ، اگر هر سه فلکه اِلمان های منطبق با فرهنگ این شهر ، هویت این منطقه و نام فلکه ها مذکور نصب می شد قاعدتا تحولی در زیباسازی و چیدمان شهری به وقوع می پیوست .

در برسی فلکه ها که بپردازیم از فلکه جهاد با مجسمه ای شکسته که برای شهرندان هم به سختی رویت می شود ، فلکه جهاد یکی از با اهمیت ترین مکان های شهری با توجه به ابتدایِ مسیر سی سخت و اصفهان است و هیچگاه این مکان را بدون ازدحام اتومبیل نخواهید دید که اینگونه بی استفاده همچنان مجسمه شکسته را بدوش می کشد .

فلکه انقلاب (عدل) این مکان هم یکی از پرتردد ترین فلکه های شهری ایست که شاهرگی برای شهر یاسوج با متصل نمودن سه خیابان ۶۰ متری و یک ۴۵ متری بهم می باشد و بخش عمده ای از ترافیک شهر را ارتکاب می بخشد که در این مکان با توجه به نامش در چند سالِ گذشته اِلمانی تحت عنوان میدان انقلاب نصب گردید که از مفهوم ضعیف و از مقیاس فلکه و عریض بودن خیابان های اطراف آن بسیار کوچک ، اِلمانی با نمایش و یادبود انقلاب که نتوانست آنچه زیبنده یِ انقلاب است را به نمایش بگذارد و تنها به پر کردن یک فضا احاطه نمود .

فلکه امام حسین (استانداری ) مکانی که می توان گفت بزرگترین فلکه در استان است و با توجه به قرار گیری چندین نهاد مهم و سه خیابان بزرگ به آن و مساحت درونی آن به یکی از مهم ترین مکان های شهری نام گرفت که با توجه به ظرفیت آن چه از لحاظ مساحت و ابعاد و چه ترافیک شهری و توپوگرافی شهری تا کنون هیچ بهرهوری از آن نشده است که می توان با نگاه تخصصی و کارشناسانه بیشترین بهره برداری بنیادی و کاربردی را از این فلکه داشت .

ولی آنچه یک متخصص از آن دلهره دارد نحوه اشتباه و ناصحیح مجموعه مدیریت شهری از این سه فلکه است که همچون سنگ تراشه های که در دیگر فلکه ها قرار داده شده اینبارهم با تجارز های سیاسی و گروکشی های سیاسی این سه مکان استراتژیک حوزه شهری آسیب ببیند و مردم یک شهر باید یک عمر یک سنگ تراشه های را تحمل کنند که بدون هیچ درخواستی از متخصصین ای حوزه صورت گرفت .

اگر چه این سه نقطه دارای بارِ ترافیکی بالای است و تصادفات زیادی هم روزانه بر سر این سه فلکه اتفاق می افتد و در آینده نه چندان دور هم با توجه به میزان بالای حضور گردشگران در فصل تابستان در این شهر و حجم مهاجرین دیگر استان های کشور به شهر یاسوج و گستردگی ترافیک در این سه فلک بازهم به کثرت ترافیک اضافه خواهد شد و باز باید مردم تاوان کاربری های غیراستاندارد را دهند .

حال که مساحت هیچ یک از این سه فلکه استفاده کاربردی برای شهر نخواهد داشت و هیچ نگرشی مبنی بر نصب اِلمان های شهری منطبق با اصول شهری ، فرهنگ و هویت اصیل این مردم وجود ندارد لاقل با نگاه کارشناسی به مساحت این سه فلکه بکاهند و با توجه به ترافیک بالای این سه مکان فضای عریضی برای دور زدن های بخش اعظمی از اتومبیل ها فراهم می شود و با کاستن ابعاد فلکه ها نه تنها می توان با کمتر هزینه ها زیباتر و با مفهوم ترین اِلمان ها و نماد ها را نصب نمود ، بلکه گره گشایِ بخش بزرگی از ترافیک شهری خواهد بود .

پس اگر کالبدی تر به اشکالات حوزه شهری نگاهی بیندازیم در بخش های مختلف اعم از زیباسازی شهری ، سیمای شهری ، مبلمان شهری ، زیرساخت های شهری ، معماری شهری و…. این سه میدان را به سه نقطه مهم فرهنگی ، ترافیکی و هویتی باید نام برد که این سه نقطه محورهای اصلی شهر یاسوج است .