تحویل گرفتن داروی مصرف نشده از بیماران غیر مجاز است/آشنایی با راه های انهدام دارو در منزل

فصلی نو ْ معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد گفت: داروخانه‌ها به‌هیچ‌عنوان مجاز به تحویل گرفتن داروی مصرف نشده از بیماران نیستند.

به گزارش  فصلی نو به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد؛ دکتر امام بخش قائدی افزود: ممکن است پس از مراجعه به پزشک و دریافت دارو، داروهای تجویز شده تا انتها مصرف نشوند. گرچه تصور اشتباه نگهداری این داروها در منزل برای روز مبادا بسیار خطرناک و نادرست است، ولی شاهد هستیم که جمع‌آوری و انبار داروها در خیلی از منازل در محلی به نام قفسه دارویی و یا جعبه‌های دارویی، در آشپزخانه و یا یخچال صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد: داروخانه‌ها به‌هیچ‌عنوان مجاز به تحویل گرفتن داروی مصرف نشده از بیماران نمی‌باشند، زیرا به ‌محض خروج دارو از داروخانه، شرایط نگهداری دارو از کنترل خارج می‌شود و به همین دلیل سلامت داروی مرجوعی به داروخانه زیر سؤال است، پس با غیرقانونی اعلام نمودن بازگشت دارو به داروخانه، سلامت مصرف‌کنندگانی که داروهای خود را تنها از داروخانه تهیه می‌نمایند، حفظ خواهد شد.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان اذعان داشت: نظافت کلی عید، زمان مناسبی است تا در هر منزلی، به قفسه یا جعبه دارویی منزل سری بزنیم و به آن سرو سامان دهیم گرچه داروها نقش مؤثری در درمان بسیاری از بیماری‌ها دارند ولی زمانی که دیگر نیازی به آن‌ها نباشد ضروری است که برای جلوگیری از خطرات احتمالی، داروها را به شکل مناسبی دور بریزیم.

قائدی بیان کرد: در برخی از کشورها روند مشخصی برای بازگرداندن دارو وجود دارد ولی از آنجا که در کشور ما این سیستم وجود ندارد مردم می‌توانند از روش‌های ساده برای دور ریختن دارو از طریق زباله منزل استفاده نمایید.

وی با اشاره به روش های صحیح دور ریختن دارو ادامه داد: چنانچه شرکت سازنده دارو، روشی را برای معدوم‌سازی دارو روی بسته‌بندی آن ذکر کرده باشد، باید بر اساس آن عمل نمایید، داروها را بدون خرد کردن قرص‌ها و کپسول‌ها، از بسته‌بندی اصلی خارج نمایید و با مواد ناخوشایندی مانند تفاله چای مخلوط کنید و مخلوط را در کیسه پلاستیکی در بسته قرار دهید و سپس داخل سطل زباله بیندازید.

وی ابراز داشت: مخلوط حاصل را می‌توانید همچنین در قوطی حلبی خالی یا دیگر ظروف مشابه بریزید تا از نشت دارو یا ریختن آن به بیرون از سطل زباله جلوگیری شود.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه شربت‌ها و سوسپانسیون‌ها را باید در فاضلاب ریخته و بطری آن را در زباله‌دان انداخت، گفت: شربت متادون نیز که برای درمان نگه‌دارنده اعتیاد به مواد مخدر توسط پزشک تجویز می‌شود نیز بسیار خطرناک است و به‌هیچ‌عنوان نباید این دارو را در یخچال و در دسترس کودکان و یا در ظروف مخصوص فرآورده‌های خوراکی و نوشیدنی مثل بطری نوشابه نگهداری کرد چون به‌اشتباه ممکن است خورده شود و موارد مرگ نیز مشاهده‌شده است.

وی اضافه کرد: برای انهدام، این دارو را باید در فاضلاب ریخت و بطری را پس از آبکشی دور انداخت و قبل از دور انداختن بطری خالی دارو، دستور مصرف روی آن را برای جلوگیری از مصرف نابجا مخدوش نمایید.

دکتر قاعدی ابراز داشت: تعداد کمی از داروها هستند که ممکن است ذاتاً خطرناک باشند یا با مصرف تنها یک دوز در فردی که دارو به او تعلق ندارد، کشنده باشند که برای جلوگیری از مصرف این مواد توسط کودکان، حیوانات خانگی یا دیگر افراد، به‌محض اینکه دارو دیگر مورد نیاز نباشند باید سریعاً از طریق فاضلاب دور ریخته شوند.

وی اضافه کرد: چسب پوستی فنتانیل که برای تسکین درد مصرف می‌شود، باید به‌محض خاتمه مدت مصرف (به دلیل این‌که ممکن است چسب هنوز حاوی مقادیر قابل‌توجهی دارو باشد) داخل فاضلاب توالت انداخت تا از مسمومیت اتفاقی با آن جلوگیری شود.

دکتر قائدی اظها داشت: داروهای خود را به دوستانتان ندهید چرا که پزشک بر اساس سابقه بیماری دارو را برای شما تجویز نموده است و دارویی که برای شما مؤثر بوده چه‌بسا برای دیگری خطرناک باشد. اگر راه صحیح دور ریختن دارو را نمی‌دانید از یک داروساز سؤال نمایید و یا با شماره ۱۹۰ تماس بگیرید.

وی افزود: در داخل اسپری، داروهای استنشاقی که جهت درمان بیماری‌هایی مانند آسم و بیماری انسدادی ریوی موجودند، موادی به نام پروپلانت وجود دارد. این مواد گازهای بی‌اثری مانند کلرو فلوروکربن هستند که به‌عنوان حامل دارو محسوب می‌شوند و آزادسازی آن‌ها منجر به صدمه لایه ازون خواهد شد.

دکتر قاعدی در پایان خاطر نشان کرد: از سال ۲۰۱۳ مقرر شده است که این ماده با ترکیبات دوستدار محیط جایگزین شود و پوکه این اسپری‌ها درصورتی‌که سوراخ شوند و یا داخل آتش و یا کوره زباله‌سوز قرار گیرند می‌تواند خطرناک باشد بنابراین نحوه صحیح انهدام این پوکه‌ها را از سیستم بازیافت زباله می‌توان جویا شد.۵