دهدشت در باتلاق فرسودگی بافت شهری و مهاجرت

فصلی نو-محسن مطهریان
شهر دهدشت باتوجه به پیشینه ی تاریخی که دارد، سالهاست که با مسئله ی مهاجرت ساکنین به مرکز استان مواجه شده است. در تحلیل های صورت گرفته عامل اقتصادی و عدم اشتغال را اصلی ترین عامل مهاجرت برای آن عنوان می شود که در نگاه کلان و منطقه ای میتوان آن را پذیرفت.اما بنظر میرسد در سالهای اخیر علاوه بر دلایل اقتصادی مسئله‌ی کیفیت نامناسب فضای شهری، علی‌الخصوص مسئله‌ی فرسودگی بافت شهری از اصلی‌ترین عوامل مهاجرت ساکنین به‌ شمار آید. تعاریف متعددی در ادبیات شهرسازی راجع به فرسودگی بافت شهری وجود دارد که ملموس‌ترین آن به زعم نگارنده عبارت است از: “بافتی که در جلب رضایت مندی ساکنین ناتوان باشد” بافت فرسوده اتلاق می شود. می‌توان در بیان ساکنین به عدم رضایت‌مندی از بافت حال‌ حاضر شهر دهدشت پی برد.
عدم توجه مدیریت شهری به این مسئله را می توان عامل اصلی فرسودگی بافت شهر دهدشت نام برد. به اغما رفتن مسئولین در کنترل و مدیریت شهرهای کوچک استان مسئله ی مهاجرت را برای شهرهای استان بخصوص شهر دهدشت که ریشه در تاریخ دارد را رقم زده است که برای مقابله با این اغما رفتن، هشیاری و نگاه آگاهانه مروبط به مسائل کلان مدیریتی و شهری از طرف شهروندان را می طلبد.
در یک نگاه شهرسازانه به شهر دهدشت با رویکردهای نوین شهری در باب بهسازی و نوسازی بافت فرسوده، تأمین زیر ساخت‌های شهری، افزایش سرانه‌ی فضای سبز، توجه به بافت میراثی و بازسازی آن بعنوان یک عنصر هویت بخش، توجه به کیفیت فضای شهری، خلق مکانهای جمعی با ایجاد المان‌هایی که ریشه در تاریخ شهر دارد، توجه به فعالیتهای شبانه با توجه به اقلیم شهر دهدشت و دمای بالای هوا در نیمه‌ی اول سال فعالیت‌های شبانه در سطح شهر ، توجه به برنامه‌های فرهنگی-اجتماعی می‌تواند در سرزنده‌گی، جلب رضایمندی شهروندان و بهسازی این شهر کمک شایانی کند.بطور مثال در یک نگاه کل گرا میتوان با سنگ فرش نمودن مسیر‌های اصلی منتهی به مرکز شهر،جدول کشی‌های مناسب،افزایش درختکاری و فضای‌سبز در مسیرهای اصلی شهر، مرمت و احیای شهر پلاد شاپور و… می تواند فرسودگی بافت فعلی شهر را از بن‌بست خارج کند.
زخمی شدن کالبد شهر دهدشت را می‌توان به ناکارآمد بودن مدیریت شهری، عدم توانایی در شناخت نیازهای ساکنین و یا حتی بی‌تفاوت بودن نسبت به معضلات و مشکلات شهری، تعمیم داد.
امید آنست که اقدامات آگاهانه، انتخاب‌های مناسب و نگاه‌های دلسوزانه به بافت شهری، می‌تواند شهر دهدشت را از بن‌بست کنونی خارج کند.
محسن مطهریان،کارشناس ارشد طراحی شهری،دانشگاه هنر تهران