قابل توجه آقای استاندار/رسالت رسانه‌ها و افشاگری

فصلی نو-غلامعباس توسلی*

برخی از رسانه‌ها که روزی از رسانه‌های پر طرفدار بودند، این روز‌ها براساس شنیده‌ها دیگر مورد اقبال آحاد جامعه نیستند. در ابتدای انقلاب هر چند تعداد روزنامه‌ها کم بود،

اما همان تعداد کم دارای مخاطبان خاصی بود که البته همان مخاطبان خاص نیز این روزها دیگر تمایلی به مطالعه برخی از روزنامه‌ها با تیترها و عناوین خاص ندارند. منظور نگارنده این نیست که سرانه مطالعه کاهش یافته یا مردم به تحرکات سیاسیون یا منافع ملی اهمیت نمی‌دهند، بلکه شاهد هستیم که برتعداد خوانندگان روزنامه‌ها نیز افزوده شده‌ است. واقعیت این است که مردم به دنبال حق هستند و سخن حق در هر رسانه‌ای منتشر شود، آن رسانه پر مخاطب خواهد بود. برای برداشت درست از این مطلب خوب است به تیتر‌های افشاگرانه روزنامه‌های هوادار دولت درباره فساد‌های مالی و اختلاس‌های میلیاردی در دولت قبل و بازخورد آن در جامعه در مقایسه با تیترهای افشاگرانه برخی از رسانه‌های‌ خاص نگاهی بیندازیم. هر روزنامه‌ای که در مسیر منافع ملی گام بردارد و در همین راستا اطلاعاتی از افرادی را که اموال عمومی و منافع ملی غارت کرده‌اند، با سند و مدرک افشا کند، مورد تکریم مردم قرار می‌گیرد. اما روزنامه‌هایی که با رانت اطلاعاتی حتی موثق درباره فیش‌های حقوقی نجومی دست به افشا‌گری زدند، چون نیت سیاسی و جناحی داشتند، با وجود افشاگری بی‌سابقه و اعلام ارقام نجومی بالا نه تنها به تعداد مخاطبان خود نیفزودند، بلکه از تعداد مخاطبان آنها کاسته شده است و اگر توزیع این روزنامه‌ها در برخی از نهادها نبود، بدون شک تا امروز از فرط بی‌مخاطبی خود به خود بسته شده بودند. واقعیت این است که هر رسانه‌ای با هرنگرش سیاسی در ابتدایی‌ترین اقدام باید به اخلاق رسانه‌ای پایبند باشد. رسانه‌ها باید در راستای منافع ملی اقدام کنند و ازهرگونه اقدامی خلاف منافع ملی بپرهیزند. از سوی دیگر اصل پاسخگویی دولت‌ها در زمان حضور در قدرت به اصحاب رسانه‌ها به عنوان نمایندگان افکار مردم باید به فرهنگ عمومی تبدیل شود. البته نه اینکه دولت‌ها تنها در زمان حضور در قدرت باید پاسخگو باشند، بلکه این پاسخگویی باید بعد از تحویل قدرت نیز ادامه پیدا کند. اگر دولت‌ها درباره عملکرد خود شفاف باشند و نهاد‌های نظارتی هم به وظایف خود به درستی عمل کنند، بدون شک فسادی مخفی نمی‌ماند که رسانه‌های خاص با علم کردن آن قصد تخریب دولت را داشته باشند.یک تیم اطلاع‌رسانی قوی در هر دولت اگر به صورت شفاف درباره عملکرد آن شفاف‌سازی کند، در این صورت، آن دولت‌ در تله‌هایی که رسانه‌های مخالف برایش طرح‌ریزی کرده‌اند، نمی‌افتد. دولت فعلی به خوبی می‌تواند از دام این رسانه‌ها در جهت تنویر افکار عمومی اقدام کند. همان‌طور که مشاهده شد، در مساله فیش‌های حقوقی دولت با تعیین سقف حقوق زیر ده میلیون تومان به نوعی توازن خاصی بین حداقل و حداکثر حقوق به وجود آورد، اما سوال اینجاست که آیا سایر دستگاه‌ها به سوی شفاف‌سازی در این زمینه حرکت کرده‌اند؟ به نظر می‌رسد رسالت رسانه‌ها در این مورد این است که با فشار به دولت بدنه آن را به سوی طرح‌ریزی و اجرای یک سیستم شفاف مالی سوق دهند. اگر سیستم شفاف اطلاعاتی به وجودآید، همه می‌توانند به صورت شفاف در جریان امور مالی قرار بگیرند و از این منظر دیگر شاهد تولید فساد نخواهیم بود و روزبه‌روز از میزان فساد موجود نیز کاسته می‌شود.

* جامعه شناس و استاد دانشگاه

روزنامه آرمان امروز