سرمایه گذاری خارجی در کهگیلویه و بویراحمد

فصلی نو؛

کهگیلویه و بویراحمد با جستجو و کشف منابع نفتی در گچساران در سال ۱۳۰۲ توسط کنسرسیوم دارسی از نخستین استان‌هاست که با فعالیت اقتصادی خارجی‌ها در ایران آشنا شد، اما در یک قرن گذشته نتوانست برای جذب سرمایه خارجی‌ها در زمینه‌هایی مانند نفت، پتروشیمی، آب، کشاورزی، معدن و صنعت موفقیت‌های بزرگی کسب کند.

به گزارش فصلی نو ،بنابر تحلیل کارشناسان اقتصادی، دولت نمی‌تواند نقش کارفرمای بزرگ را در اقتصاد ایفا کند، بنابراین راهی جز سرمایه گذاری خارجی برای رونق اقتصادی کشور وجود ندارد، از این رو فضاسازی مناسب برای سرمایه گذاری خارجی امری اجتناب ناپذیر است.
ایجاد تحول در روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و خنثی سازی پروژه ایران هراسی به‌ویژه پس از برجام، نه تنها سایه تهدید و تحریم علیه کشور را کنار زد، بلکه رویکرد بین‌المللی به سمت همکاری با جمهوری اسلامی ایران جهت گرفت به‌گونه‌ای که هیات های سیاسی، اقتصادی و بازرگانی از کشورهای مختلف برای سرمایه گذاری در کشور اعلام آمادگی کردند.
کهگیلویه و بویراحمد در سال‌های اخیر برای جذب سرمایه گذاری خارجی تلاش‌هایی کرده اما این تلاش‌ها ثمره زیادی نداشته است ولی اکنون با اجرای برجام که شرایط بین‌المللی را به سود ایران تغییر داده است می‌توان از این فرصت برای جذب سرمایه گذاری خارجی استفاده کرد.

**وضعیت کنونی سرمایه گذاری خارجی در کهگیلویه و بویراحمد
*جذب ۲۳.۶۲ میلیون دلار سرمایه گذاری خارجی از ۹۲ تاکنون
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی کهگیلویه و بویراحمد گفت: سرمایه گذاری خارجی جذب شده از سال ۸۹ تا سال ۹۲ حدود ۲۴ میلیون دلار و در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۶ ماهه نخست سال جاری ۲۳.۶۲ میلیون دلار بود.
ابراهیم کشاورز افزود: تنها طرح و واحد دارای سرمایه گذار خارجی در استان طرح سیمان مارگون متعلق به شرکت بین‌الملل توسعه گستر هلال خاورمیانه بوده که شرکای سرمایه گذار آن از کشور لبنان است.
وی بیان کرد: این طرح از سال ۱۳۸۵ جواز تأسیس اخذ و از سال ۱۳۸۹ شروع به فعالیت کرد.
کشاورز عنوان کرد: در سال ۱۳۹۵ در جریان سفر ریاست جمهوری به استان، فاز نخست آن بهره برداری شد و در هفته دولت سال ۱۳۹۶ فاز تکمیلی آن طی سفر جهانگیری معاون اول ریاست جمهوری به بهره برداری رسید.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: از سال ۹۲ تا ۹۵ در کارخانه سیمان مارگون ۲۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری شده که این امر گام خوبی برای اجرای کامل این طرح بوده است.
وی بیان کرد: موافقت اولیه گرفته سرمایه گذاری سه هزار میلیارد دلاری شرکت خارجی هلال پترو درزمینهٔ نفت و گاز صورت گرفته که مراحل تکمیلی آن در حال پیگیری است.
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: پس از برجام، شرکت سیمان سپوی دهدشت یک قرارداد فاینانس با یک شرکت چینی منعقد کرده است.
دارا فرامرزی افزود: این فرایند در حال حاضر نزد بانک ملی ایران در حال انجام است.
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: طرح سیمان سپوی دهدشت دارای حدود ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی بوده که این پیشرفت و ساخت و ساز توسط سرمایه گذار داخلی انجام شده است.
وی تصریح کرد: حدود هشت هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال مجموع اعتبار طرح سیمان سپو بوده است.

*چاپ کتاب فرصت‌های سرمایه گذاری در کهگیلویه و بویراحمد به ۳ زبان
معاون اقتصادی مدیرکل امور اقتصادی و دارایی کهگیلویه و بویراحمد گفت: این استان در معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی رتبه چهارم را در کشور داراست.
طاهر شریف پور اظهار داشت: از ۹۸ فرصت سرمایه‌گذاری معرفی شده از سوی ستاد مرکز خدمات سرمایه‌گذاری کهگیلویه و بویراحمد ۹ فرصت آن از سوی سازمان سرمایه‌گذاری کشور به‌عنوان فرصت سرمایه‌گذاری خارجی و بین‌المللی تأیید شده است.
وی افزود: این ۹ فرصت سرمایه‌گذاری در سامانه بین‌المللی سرمایه‌گذاری کشور به ثبت رسیده‌اند.
شریف پور بیان کرد: مرکز خدمات سرمایه گذاری در استان فعال بوده و هم‌اینک این مرکز تمام زیرساخت‌های لازم به لحاظ فیزیکی و امکانات را برای ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران داراست.
وی عنوان کرد: این مرکز از کارشناسان خبره در حوزه اقتصادی، مترجمی زبان خارجی و سرمایه‌گذاری بهره می‌برد.
شریف پور تصریح کرد: ۹ فرصت سرمایه‌گذاری بین‌المللی کهگیلویه و بویراحمد به زبان‌های انگلیسی، فارسی و روسی به چاپ رسیده‌اند.
وی افزود: از جمله اقدامات مرکز خدمات سرمایه‌گذاری این استان تهیه کتاب فرصت‌های سرمایه‌گذاری، نقشه راه سرمایه‌گذاری و راهبردهای سرمایه‌گذاری است.

*شناسایی ۱۰۰ فرصت سرمایه گذاری در استان
استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۱۰۰ فرصت جدید سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی، گردشگری، صنایع دستی، گیاهان دارویی، انرژی، نفت، پتروشیمی، صنعت و معدن در این استان شناسایی شده است.
علی محمد احمدی اظهار داشت: ۹ مورد از این تعداد فرصت جدید سرمایه گذاری خاص و ویژه است.
وی افزود: جزئیات بیشتر این ۱۰۰ فرصت جدید سرمایه گذاری در نشست‌های اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد و به‌صورت تدریجی مطرح می‌شود.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: سعی می‌شود که در این نشست‌ها تمامی مسائل استانی و ملی ۱۰۰ فرصت جدید سرمایه گذاری استان مورد بررسی همه جانبه قرار گرفته و بستر لازم برای اجرای آنها فراهم شود.
احمدی عنوان کرد: برخی از چالش‌ها مربوط به دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها بوده که نمونه بارز آن نیاز طرح‌های پتروشیمی و نفت به تأمین خوراک است و باید از طریق مرکز پیگیری شود.
وی ابراز داشت: تعدادی از فرصت‌های جدید سرمایه گذاری کهگیلویه و بویراحمد شامل طرح‌هایی است که مشکلات مالی و یا ضمانت برای سرمایه گذاران خارجی دارند.
بر اساس شاخص‌های توسعه از جمله بر تولید ناخالص داخلی، وضعیت بهداشت، تولید دانش و استاندارد زندگی، این استان در زمره استان‌های محروم و کمتر توسعه یافته ایران قرار دارد.

** تصویب ۹ فرصت ویژه سرمایه گذاری خارجی
مدیرکل امور اقتصاد و دارایی کهگیلویه و بویراحمد گفت: تاکنون ۹ طرح مهم اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد در حوزه سرمایه گذاری خارجی در ستاد سرمایه گذاری وزارت اقتصاد و دارایی و ظرف چهار سال گذشته به تصویب رسیده است.
سید ابراهیم کشاورز، برخی از مهمترین این طرح‌ها را شامل طرح تولید فرآورده‌های نفتی (پالایشگاه) در گچساران، طرح تولید پلی‌اتیلن سنگین شرکت پتروشیمی دهدشت، احداث تله کابین و مجموعه‌های فرهنگی و تفریحی در یاسوج و طرح تولید فرآورده‌های نفتی از گاز طبیعی (شرکت پتروسازان زاگرس) ذکر کرد.
وی گفت که ۹ طرح مرکز خدمات سرمایه گذاری این استان در سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی کشور در سال ۹۵ به تصویب رسید.
کشاورز اظهار داشت که جذب سرمایه گذاری برای این طرح‌ها به توسعه اقتصادی و اشتغالزایی در این استان کمک می‌کند.

**چالش‌های فراروی سرمایه گذاری خارجی در کهگیلویه و بویراحمد

کارشناس سرمایه گذاری اداره کل امور اقتصاد و دارایی کهگیلویه و بویراحمد گفت: نبود زیرساخت‌های لازم از جمله فرودگاه بین المللی و نبود دسترسی به بازارهای خارجی از جمله مشکلات پیش روی سرمایه گذاری خارجی استان دانست.
حبیب آذر افزود: از سرمایه گذاران خارجی که وارد شهرهای محروم شده حمایت مطلوبی نمی‌شود.
وی تصریح کرد: برخی زمین خواران به بهانه سرمایه گذاری داخلی و خارجی مجوزهایی را اخذ می‌کنند اما بعد از اتمام طرح و تغییر کاربری صاحب زمین‌های مرغوبی در استان می‌شوند ولی در نهایت سرمایه گذاری صورت نمی‌گیرد.
آذر عنوان کرد: مرکز خدمات سرمایه گذاری کهگیلویه و بویراحمد از سال ۱۳۹۰ به‌منظور جذب سرمایه گذار خارجی و روند اخذ مجوز برای سرمایه گذار در استان فعال شده است.
وی بیان کرد: بزرگ‌ترین مشکل پیش روی سرمایه گذاران خارجی در کهگیلویه و بویراحمد ضمانت نامه‌ای است که در قبال سرمایه گذاری از وزارت اقتصاد و دارایی باید اخذ کنند.
فرامرزی، معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: از موانع سرمایه گذاری خارجی در استان تأمین منابع مالی، معارضان محلی، نبود مشوق خاص سرمایه گذاری، نوپا بودن استان و نبود زیر ساخت‌های حمل و نقل زمینی و هوایی است.

راهکارهای جذب سرمایه گذاری خارجی در استان
مدیرکل اقتصاد و دارایی کهگیلویه و بویراحمد از راه کارهای جذب سرمایه گذار خارجی در کهگیلویه و بویراحمد را تصویب ابزارهای تشویقی و ترجیحی برای استان (مناطق کمتر توسعه یافته) که شامل تعرفه هزینه حامل‌های انرژی در استان‌های کمتر توسعه یافته نسبت به سایر استان‌های برخوردار، الزام شرکت‌های دولتی به‌عنوان شریک داخلی برای سرمایه گذاران خارجی در مناطق کمتر توسعه یافته و کاهش نرخ مالیاتی برای سرمایه گذاران خارجی عنوان کرد.
کشاورز بیان کرد: از دیگر راه کارهای آن به مهیا کردن زیر ساخت‌ها در استان توسط دولت و افزایش پنج برابری اعتبارات سرمایه‌ای استان به مدت پنج سال در قانون بودجه سالانه و افزایش اعتبار یک در هزار بودجه هزینه‌ای مرکز خدمات سرمایه گذاری استان است.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: مشوق‌های خوبی برای جذب سرمایه گذاری در کهگیلویه و بویراحمد پیشنهاد شده است که این امر استقبال از سرمایه گذاری را افزایش خواهد داد.
ابراهیم کشاورز، اعطای ابزار تشویق برای حمایت از سرمایه گذاری مناطق کمتر توسعه یافته مانند کاهش تعرفه حامل‌های انرژی، پیش بینی شریک‌های داخلی با شریک خارجی و توسعه زیرساخت‌ها و افزایش سطح تسهیلات بانکی کهگیلویه و بویراحمد را از راهکارهای افزایش سرمایه گذاری در استان برشمرد.

**مزیت‌های سرمایه گذاری در کهگیلویه و بویراحمد
معاون برنامه ریزی و توسعه صنعت و معدن سازمان صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد گفت: این استان دارای پتانسیل‌های مطلوبی درزمینهٔ صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع معدنی، صنایع غذایی و آشامیدنی است.
دارا فرامرزی افزود: با توجه به وجود معادن معدنی گسترده از جمله معدن سیمان، گچ، بوکسیت، سیلیس، فسفات و سیلیستین امکان جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی بسیار است.
فرامرزی ابراز داشت: از مزیت‌های این استان می‌توان همسایگی با چهار شهر صنعتی بزرگ، موقعیت توپوگرافی ویژه استان به لحاظ پدافند غیرعامل، نزدیکی به بنادر جنوب کشور، دسترسی به نیروی کار مناسب و فراوان، امکان تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز و هم‌کوشی مدیران ارشد استانی برای حمایت از سرمایه گذاری‌ها و رونق اقتصادی اشاره کرد.
نزدیکی به بنادر جنوبی برای صدور کالاهای تولیدی، داشتن منابع عظیم نفت و گاز، آب، جنگل، مراتع و سایر ثروت‌های طبیعی امکان سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف در استان کهگیلویه و بویر احمد فراهم است.
حمایت‌های ویژه دولت در کاهش ۵۰ درصدی سود تسهیلات بانکی می‌تواند مشوق خوبی برای ترغیب سرمایه گذاران به فعالیت اقتصادی و سودآور در این استان باشد.
تولید سالانه حدود ۱۱ میلیارد متر مکعب روان آب در ۲ حوضه مهم آبی، تعداد پرشماری رودخانه پرآب و چشمه سارهای بزرگ در کهگیلویه و بویراحمد امکان سرمایه گذاری کارآفرینی و تولید در زمینه‌های مختلف صنعت، کشاورزی، دامپروری و پرورش آبزیان را در این استان فراهم کرده است.
کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۴۰۰ گونه گیاه دارویی یکی از مستعدترین استان‌های کشور در این زمینه است.
این استان دارای ۴۶ گونه گیاه آندومیک و سه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین است که به‌وفور در ارتفاعات این استان یافت می‌شود.
روزانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون فوت مکعب گاز و ۶۰۰ هزار بشکه نفت در گچساران تولید می‌شود.
شرکت نفت و گاز گچساران یکی از پنج شرکت بهره بردار بزرگ در ایران است که ۲۰ درصد نفت کشور را تولید می‌کند.
شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران مجهز به ۱۰ واحد بهره برداری، ۱۳ ایستگاه تقویت فشار، سه مجتمع گاز مایع، ۷۵۰ حلقه چاه و ۶ هزار و ۷۰۰ کیلومتر خطوط انتقال لوله است.
این منابع خدادادی امکان سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی پتروشیمی را نیز فراهم کرده است.
حدود ۱۰۰ فرصت جدید سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی، گردشگری، صنایع دستی، گیاهان دارویی، انرژی، نفت، پتروشیمی، صنعت و معدن در این استان شناسایی شده است.
کهگیلویه و بویراحمد قابلیت‌هایی برای سرمایه گذاری در بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی، گردشگری، صنعت و معدن، کشاورزی، گیاهان دارویی، باغداری، آب و منابع طبیعی دارد.
این استان با ۷۱۳ هزار نفر جمعیت، یک درصد وسعت و یک درصد جمعیت ایران را در اختیار دارد.
براساس شاخص‌های توسعه از جمله بر تولید ناخالص داخلی، وضعیت بهداشت، تولید دانش و استاندارد زندگی، این استان در زمره استان‌های محروم و کمتر توسعه یافته ایران قرار دارد.
در مجموع به نظر می‌رسد مزیت‌های سرمایه گذاری در کهگیلویه و بویراحمد توان جذب سرمایه گذاران خارجی را دارد اما شرایط زیرساخت‌هایی مانند حمل و نقل، نیروی انسانی، منابع بانکی، معرفی فرصت‌ها و دیوانسالاری به‌گونه‌ای است که جلوی آن سد شده است.
از این رو برخی راهکارها مانند تصویب ابزارهای تشویقی و ترجیحی برای استان می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.