شورای شهر و فساد اجتماعی –اداری

فصلی نو- عباس کمالی (انجمن جامعه شناسی استان کهگیلویه و بویراحمد)

فساد اداری به هر گونه که با سواستفاده از قدرت و موقعیت اجتماعی توسط اشخاص یا گروههای صاحب نفوذ صورت پذیرد اطلاق می شود. به عبارتی فساد اداری نوعی سواستفاده از قدرت مشرع در جهت تامین منافع شخصی است. یکی از عوامل بسیار مهمی که می تواند باعث ناکارامدی فعالیت شورا ی شهر یا هر نهاد اجتماعی دیگر شود تبدیل آن نهاد یا شورا به لانه ی فساد است. انواع گوناگونی از فساد در شورای شهر یا هر نهاد تصمیم گیر دیگر ممکن است اتفاق بیفتد. از جمله فساد اداری ، مالی و اقتصادی مانند اختلاس و رانت و ارتشا. اما در این بین فساد اداری و اقتصادی از همه محتمل تر است.فساد سیاسی یعنی اینکه شخص شورا یا اعضای شورا تصمیاتی سیاسی در جهت تامین منافع شخصی خود اتخاذ کنند و با یک مصوبه ی نامشروع منافع عمومی را به خدمت گسترش ثروت و قدرت خود در آورند. فساد سیاسی بدترین نوع فساد است. زیرا غالبا به منشا فسادهای دیگر تبدیل می شود. این نوع فساد در درجه اول شایسته سالاری و حکومت شایستگان را نقض می کند و ریشه آن در انحصارطلبی و تمرکز قدرت نهفته است.در شرایط فساد سیاسی صرفا وابستگان و نزدیکان شخص تصمیم گیر استخدام و فرصت تحرک صعودی پیدا می کنند و شایسته گان به حاشیه رانده می شوند. در شرایط فساد سیاسی ، چرخش نخبکان به طور کامل مختل می شود و سیاست و جامعه  به جولانگاه روبهان تبدیل می شود. و اما فساد اداری: این نوع فساد نوعی انحراف از قواعد حقوقی حاکم بر جامعه است. فساد اداری در همه سازمانها و نهادهای تصمیم گیر و دارای قدرت ممکن است اتفاق بیفتد. بررسی ها نشان داده که فساد اداری در رده های میانی و پایینی جامعه تا حدود زیادی به میزان فساد سیاستمداران و کارمندان عالی رتبه دولتی و سازمانی بستگی دارد . در یک سازمان یا نهاد اجتماعی فاسد کارمندان رده های میانی که مرتکب جرم می شوند کمتر نگران کشف جرم خود هستند چون غالبا میان مسولان رده بالا و مدیران میانی نوعی چشم پوشی متقابل از جرایم همدیگر وجود دارد یعنی در شرایط فساد اداری کارمندان رده بالای سازمان فساد زیر مجموعه های خود را نادیده می گیرند و کارمندان رده میانی و پایینی به جرایم کارمندان مافوق خود نوعی مشروعیت ظاهری می بخشند. و بدین ترتیب دو طرف همیشه در حال یک نوع معامله منفعت طلبانه و نامشروع اما نامریی هستند و از ان سود می برند. در شورای شهر هر کدام از این انواع فساد ممکن است اتفاق بیفتد. یک شکل از این نوع فساد رایج رانت نام دارد. رانت در شرایطی بوجود می آید که در یک نهاد یا سازمان عدم شفافیت مالی وجود داشته باشد. برخی عوامل دیگر مانند طایفه گرایی و سنت گرایی می تواند “اضلاع مثلث فساد” را در شورای شهر تکمیل نماید.