گزارشی تکان دهنده از نحوه هزینه کرد “اعتبارات بازآفرینی شهری پایدار “راه مسکن و شهرسازی

فصلی نو – فاطمه رشیدی

در نشست کمیته آسیب های اجتماعی پس از آنکه استاندار از مدیر کل راه و شهرسازی خواست که توضیح دهد ۵ میلیارد اعتبارات ساماندهی سکونت گاه های غیر رسمی را کجاها خرج کرده اند،علیمردانی به ساخت مدرسه ۶ کلاسه ای در منطقه مهریان وبافت فرسوده گچساران اشاره کرد. که این صحبت با واکنش استاندار روبرو شد و استاندار به صراحت گفت این موضوعاتی که شما می گویید خود ردیف های مشخصی دارند و جوری وانمود نکنید که انگار ما در جریان نیستیم.و آخر سر هم گفت گزارشی از نحوه هزینه کرد این اعتبارات و مصادیق آن را ارایه دهید تا من با دقت و حضورا آنها را بررسی کنم و در جلسه آن را مطرح کنیم.صحبتهای تند استاندارعلیمردانی را آنچنان به هم ریخت که تا پایان این نشست چندین بار از استاندار فرصت توضیح خواست که البته این فرصت را نیافت و در نهایت هم ناراضی جلسه را ترک کرد. برای اینکه بدانید حجم اعتبارات دقیقا چقدر است و در چه بخشهایی باید صرف شوند ،

اعتبارات بازآفریتی دقیقا چقدر است؟.

به استناد لایجه بودجه سال ۹۷ ، رقمی بالغ بر ۴۵۰ میلیون تومان برای مطالعه توانمند سازی سکونتگاه های غیر رسمی، ۳ میلیارد و ۱۱۲ میلیون تومان برای مطالعه و کمک به بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده، ۵ میلیارد و۱۲۶ میلیون تومان برای ساماندهی حاشیه شهرها و ۴۴۳ میلیون تومان برای یارانه وسود تسهیلات در قالب اعتبارات بازآفرینی شهری پایدار به استان کهگیلویه و بویراحمد اختصاص داده شده است.به عبارتی مجموع اعتبارات بازآفرینی شهری ۹ میلیارد و ۱۳۲ میلیون تومان است که در اختیار شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران قرار گرفته است.

اعتبارات بازآفرینی باید کجا مصرف شوند؟

در بخشنامه ابلاغی توزیع و هزینه کرد این اعتبارات آمده است: بر اساس سیاست متوازن ، توجه جامع به همه محلات و محدوده های هدف در شهرهای استان الزامی بوده و از توزیع نامتوازن بودجه بین مرکز استان و سایر شهرها اجتناب شود.محلات دارای سابقه اقدام در سال ۹۶،همچنین پروژه هایی که مدت قراردادآنها تمام شده ولی عملیات آن نیمه تمام مانده، نیز در اولویت هستند.
در همین بخشنامه آمده که الگوی توزیع اعتبارات باید به گونه ای باشد که در مجموع ۳۹ درصد اعتبارت باید برای توسعه امکانات و خدمات روبنایی در مقیاس محله ای و شهری ،۷ درصد برای ارتقا زیرساختهای شهری و محله ای ، ۴۱ درصد برای بهسازی و ارتقای فضا سازی شهری و محله ای ، ۳ درصد برای تهیه طرح هاو برنامه های بازآفرینی در مقیاس شهری و محله ای ، یک درصد برای ارتقای توانمندی های اقتصادی و ظرفیت سازی اجتماعی و نهادی در نظر گرفته می شد.با این حساب سوال اینجاست در این استان چه میزان بافتهای اجتماعی شهری و محله ای داریم که می توانند به استناد به قانون از اعتبارات باز آفرینی استفاده کنند؟

چقدر بافت فرسوده و سکونت گاه غیر رسمی داریم؟

پیش از این رئیس اداره عمران بهسازی اداره کل راه وشهرسازی استان در گفتگو با ابتکار جنوب گفته بود: بافت های فرسوده وناکارآمد خصوصا درشهرهای یاسوج،گچساران ودهدشت قرار دارد. درشهرهای استان سه گونه بافت باعنوان محدوده تاریخی، سکونتگاه غیر رسمی وبافت میانی فرسوده وجود دارد .
رشته دراز اضافه کرد محدوده تاریخی شامل مکانهایی است که قدمت تاریخی دارند،نظیر دهدشت که شامل بافت قدیمی این شهر است ومساحت آن ۳۸ هکتاراست. سکونتگاه غیر رسمی نیزشامل مکانهایی دانست که به دلیل رشد بی رویه جمعیت ایجاد شده مانند مادوان ،مهریان ،بلهزار وشرف آبادها.
وی تعداد سکونتگاههای غیر رسمی استان را ۱هزار و۱۷۰واحد عنوان کرد. رئیس اداره عمران بهسازی اداره کل راه وشهرسازی استان با بیان اینکه ۸۷۵ هکتاربافت میان فرسوده دراستان وجود دارد گفت بافت میانی فرسوده شامل مناطقی است که هسته اصلی آن روستا بوده ودرشهر حل شده مثل دولت آباد ،معصوم آبادو محمود آباد.مطابق گفته وی دراستان سرجمع ۲هزار و۸۳هکتاربافت شناسایی شده که درآنها۱۵۸ هزار و ۶۳۸ نفرسکونت می کنند.
با این حساب در استان محله ها و بافت های زیادی وجود دارد که می توانند بستری برای تعریف یک پروژه باشند.اما سوال اینجاست اعتبارات کجا مصرف شدند؟

اعتبارات کجا مصرف شدند؟

بر اساس آنچه در کمیته آسیب های اجتماعی گفته شد اگر آن مدرسه ۶ کلاسه ای را که مدیر کل راه و شهرسازی گفت نادیده بگیریم پس باید دنبال پروژه ها بزرگتری باشیم. آنچنان که استاندار گفت اعتبارات بافت های فرسوده هم از محل دیگری تامین می شود . دقیقتر اینکه طرح ساماندهی بافت فرسوده گچساران پایلوت یک پروژه ملی است که در استان و در گچساران انجام شد و اعتبارات آن از اعتبار بازآفرینی جداست.
بر اساس تحقیق خبرنگار ما و به نقل از یک منبع آگاه در “شرکت مادر تخصصی اداره و عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی” یکی از پروژه هایی که با این اعتبارات در حال انجام است پروژه “ساماندهی خیابان بلادیان گچساران” است.این پروژه به مساحت ۶ هزار ۵۰ متر مربع از ردیف اعتباری”۰۰۶″ یعنی ردیف “مطالعه و کمک به بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ” در حال انجام است.از آنجایی که در سال ۹۷ بیش از ۷ میلیارد تومان اعتبار برای پروژه بلادیان در نظر گرفته شده پس سایر ردیف های اعتباری باز آفرینی هم به پروژه بلادیان اختصاص داده شده است. این در حالی است که پیش از این مسئولان گفته بودند طرح ساماندهی خیابان بلادیان به عنوان طرح پایلوت در کشور انتخاب شده و بودجه اجرای این طرح از محل اعتبارات ملی تامین شده است.

زمان شفاف سازی رسیده است

در نهایت مسئولان راه و شهرسازی باید شفاف و صریح به افکار عمومی پاسخ بدهند که استفاده از اعتبارات بازآفرینی شهری تنها در یک پروژه ساماندهی خیابان بلادیان صحت دارد یا خیر؟

اگر این موضوع صحت دارد که این سوال پیش می آید چگونه همه اعتبارات استان را به پروژه ای تزریق کرده اند که گفته می شود پایلوت طرح ملی است؟

اگر هم موضوع صحت ندارد باید با توجه به حجم بافت های فرسوده استان و سکونت گاه های غیر رسمی به افکارعمومی گزارش دهند که این اعتبارات که از قضا رقمشان چندین برابر مجموع اعتبارات ۲۰ دستگاه عضو کمیته پیشگیری از آسیب های اجتماعی است، کجا رفته است.
گفتنی است در کناراقدامات فرهنگی و اجتماعی که برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی انجام می شود نیاز به فعالیت های عمرانی برای بهبود زیرساختها به خصوص در محله ها احساس می شود. که بودجه مورد نیاز این فعالیت ها در قالب اعتبارات” باز آفرینی شهری به ادارات کل راه و شهرسازی استانها ابلاغ می شود.در باز آفرینی شهری بر روی توانمندسازی ساکنان محله‌ها تاکید است.پروژه هایی که برای هر محله تعریف می شود متفاوت است. ممکن است در محله‌ای نوسازی مدرسه و یا مرکز بهداشت مساله‌ اصلی باشد و در محله‌ دیگر احداث ورزش‌گاه بتواند، این نقش کلیدی را ایفا کند و به همین ترتیب در جایی مسجد، تکیه و یا بازارگاه و یا نوسازی ساختمان‌های باارزش معماری محله‌ها که یادآور خاطرات جمعی و هویت ساکنان است بتواند راهگشا باشد.