“گلابتون های دیارم چند سال دارند”

فصلی نو – سیده زهرا حسینی

موانع، ناهمواری ها و ناهمگونی های متعددی در راستای مشارکت زنان در توسعه وجود دارد، تبعیض جنسیتی نوعی تمایز و تضاد جنسی در اجتماعی شدن هر فرد جامعه است که این نگاه به سوی دختران، گرایش بیشتری داشته و دستاورد ساخت اجتماعی و فرهنگ مرد سالارانه محسوب می شود.
زنان علاوه بر جایگاه های متفاوت و موقعیت های نابرابری که دارند، در هر شهر و روستا این روند متاثر از هم ادامه داشته و دارد.در ایران بین ده تا یازده میلیون زن روستایی مبتلا به این اپیدمی می باشند. در حالی نزدیک به ۴۵ درصد نیروی کار در بخش کشاورزی را تشکیل می دهند که کارگرانی فامیلی یا فصلی با تبعیض آشکار اقتصادی، با رنگ و بوی بردگی و گاه عصر جاهلیت، مالک فقط یک درصد از زمینهای کشاورزی در سراسر کشور هستند وحال آنکه در مقایسه با مردان با موقعیت مشابه و کارکرد همگون و همان جایگاه اجتماعی که در آن قرار دارند در منابع مادی و منزلت اجتماعی، قدرت و فرصت کمتری دارند. استان کهگیلویه و بویراحمد نیزاز این قاعده مستثنی نیست و در مناطق خاصی، زنان و دختران وضعیت بسیار بغرنج تر و باید گفت فاجعه آمیزتری دارند.
به طور سیستماتیک و تاثیری عشیره ای، به نوع خود، با قوانین فلج کننده عرفی که بر فضای ملوک الطوایفی حاکم است، دختران و زنان روستا، به شکل یک ماشین فرزندآوری ویک کارگر بی دستمزد هستند که دسترسی آنها به آموزش، بهداشت، رفاه و حتی عروسک بازی محدود و ناچیز است.
خشونت خانگی در روستاها بر علیه زنان به یک امر عادی و بخشی از زندگی روزمره تبدیل شده است بطوریکه در بعضی مواقع این خشونت چنان عادی است که فرد قربانی احساس نمی کند با او رفتار نادرستی شده و یا حقی از او تضییع گردیده است. زنانی که اینچنین نسبت به حقوق اولیه خود آگاهی ندارند بلاشک در سن بیست و دو سالگی قابل قیاس با پیرزنان هفتاد و هفت ساله فرانسوی خواهند بود. و آن که حق خود را نمیداند نخواهد رسید به آنی که مطالبه گر حقوق خود باشند.
زنانی که خاموش و بی صدا هر روز مورد خشونت خانگی قرار می گیرند، طبیعتا نمی توانند حمایت گر خوبی برای دخترانشان باشند. در چنین شرایطی روستا داستان زنانی است که با اینکه زن هستند اما همچنان از نظام حاکم مردسالار دفاع می کنند و با به دنیا آمدن هر فرزند پسری، تاج پادشاهی بر سر مادر می نهند.
دخترانی که قبل از تجربه بازیهای کودکی و سرخوشی های نوجوانی نقش همسری و مادری را می پذیرند، در شرایطی که نه معنای عشق را دریافته اند و نه راه و رسم زندگی زناشویی را آموخته اند.
محدودیت های تحصیلی یکی از عناصری است که موجب پدیده بی سوادی یا کم سوادی است و فقدان و کمبود مدارس راهنمایی و دبیرستان باعث محرومیت بیشتر و در نهایت فقر دختران روستایی شده است. وقتی در جامعه ای به انحاء مختلف امکان محقق شدن وجود نداشته باشد، وقتی امکان ادامه تحصیل نیز نگاه جنسیتی پیدا می کند، وقتی نتوانی بدون ترس راه بروی، بخندی، لباس بپوشی، انتخاب کنی نهایتا نتیجه آن می شود که جانِ عزیزِ خود را بی هیچ هراسی از نعمت زندگی محروم می کند و معنای زیباییهای بیشمارزندگی که در اطراف اش بیشمار اند را هیچوقت نخواهد فهمید و شاید با خارها و نیش هایش دوست بوده باشد!!!
چاره چیست به برداشتن قدمی؟!
1- دختران جوان روستایی همانند پسران نیازمند برخورداری از امکانات آموزشی، تسهیلات فرهنگی و اجتماعی در راستای کشف استعدادها و توانمندیهاشان هستند. به منظور نیل به این هدف، جامعه روستایی باید در برخورد با زنان و دختران بازنگری کنند و نگاه را از موجودی ناتوان و مصرف کننده تغییر دهند. در این میان آموزش جامعه روستایی در راستای بازنگری نگرش ها و باورها امری مسلم است. این امر محقق نمی شود مگر با در نظر گرفتن تدابیری که برنامه های مورد نیاز با همکاری سازمانها و نهادهای مرتبط ارائه شود.
2- دوره های آموزشی هدفمند و حمایت از توانمندیهای زنان و دختران روستا، احداث کارگاههای صنایع دستی و در نهایت ایجاد انگیزه برای کار و تولید.
3- برگزاری جلسات مشاوره و روانشناسی.
4- ایجاد کتابخانه و رواج کتابخوانی و ایجاد فضاهای ورزشی و رواج ورزش کردن.
5- تغییر فرهنگ مردسالاری و تبعیض در روستاها با مشارکت دادن زنان و دختران روستا در تصمیمات جامعه روستایی.
6- راهنمایی و ایجاد زمینه ارشاد برای مردان ایل به جهت درک بهتر زنان جامعه.
7- تدابیر حمایتی از جمله خرید مصنوعات دستی، ایجاد نمایشگاه و بازارچه وایجاد صندوق های اعتباری در بالابردن توان مالی آنها.
8- … و بیشمار با راهبری کارشناسانه.
اینک تمام میکنم با بغض، چه هر که از بغض برآید در پستوی اندیشه خموش نگردد. راه دراز است و سایه ها کشدار و طولانی، نگاهِ ما به سرعت از جلوی پاهایمان رد شده و مطمئنا دیگر پایمان مزاحم پای دیگرمان نخواهد شد و بیشمار راه را برایمان پیش روی خواهد گذاشت، هر چند سد نیز بیشمار است ولی من و تو نیز بیشماریم اگر درست و به جا بشماریم.

سلام رساندند؛
ملکه‌هایی که بریده‌هایی از دیگ‌های مسی بر سر داشتند.
دختران شایسته‌ای که موهایشان را در شب عروسی شانه کردند؛ و به نوبت، چشم و شکمشان باردار شد.
کودکان چشم نخودی که زود شوهر کردند و زنان نازایی که دیر مردند.
سلام رساندند؛
بازیگران سینما نرفته، شاعران بی‌سواد و نقاشان بی کاغذ.
حناهایی که هرگز به دنیا نیامدند و گلابتون‌هایی که زن یحیی نبودند.
و هیچ‌یک نمی‌دانستند سلام رساندن به کسی که سلام را می‌فهمد، سخت است….
“حسین_پناهی”
“یاحق”

سیده زهرا حسینی
فعال سیاسی-اجتماعی
رئیس مجمع زنان اصلاح طلب استان