مدیریت شهری با نگاه اقتصادی

فصلی نو-داریوش جهانشاهی

با افزایش جمعیت شهرها و روند رو به رشد شهرنشینی در جامعه، پرداختن به تمامی جوانب زندگی شهرنشینی اعم از امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، عمرانی و حتی سیاسی مورد توجه قرار گرفته است و در این میان مبحث اقتصاد شهری و توسعه آن بدلیل اثر گذاری بر سایر موارد بیش از پیش مورد توجه می باشدو وجه اقتصادی در زندگی شهری نقش تعیین‌کننده‌ای داردچنانچه شهری از بعد اقتصادی فاقد رونق بوده و اقتصاد پویا، بالنده و در حال رشدی نداشته باشد، آن شهر قادر نخواهد بود به حیات خود ادامه دهد؛ حتی اگر شهری با اهداف یا زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی یا نظامی شکل گرفته باشد، برای مثال اگر شهری با هدف استقرار یک دولت محلی یا نماینده حکومت در یک منطقه‌ یا با هدف استقرار گروه‌های نظامی تاسیس شده باشد یا اگر شهری به عنوان معبد، یا زیارتگاه یا یک مرکز فرهنگی یا مذهبی شکل گرفته باشد تداوم حیات آن در گرو رونق، پویایی و بالندگی اقتصاد شهری است
عوامل و متغیرهای اقتصادی ، تأثیر عمده در شکل گیری و فرم شهر ، تعیین ویژگیهای کالبدی ، اندازه و وسعت شهر دارندو فعالیت های اقتصادی باعث ایجاد اشتغال شده است، بنابراین می توان گفت که اقتصاد یک شهر ، عامل موثری برای توسعه می باشدونیازمند سیاستگذاری اصولی و منطقی برای فرصت‌یابی، و به‌کارگیری منابع و توجه به محدودیت‌ها و بهره‌گیری از منابع انسانی و غیرانسانی برای رشد اقتصادی است
از آنجایی که مدیریت شهری یک مدیریت خاص , متفاوت , پیچیده و چند بعدی است و باید تعاملات اجتماعی با بخش های مختلف جامعه را بداند  و مولفه های اقتصادی را هم رعایت بکند وبا توجه به اینکه مدیریت, یکی از ویژگیهای کاملا لازم برای مدیران شهری است و شهرداری چون از اعتبارات دولتی بطور مستقیم بهره مند نمیشود و بخش زیادی از بودجه شهرداری از طریق کمکهای مردمی حاصل میشود لذا مجموعه مدیران شهری باید افکار اقتصادی داشته باشد و بتواند با دستگاههای اجرایی ارتباط داشته باشد.

حضرت علی (ع) در پیامش به مالک اشتر, زمانیکه استاندار وادی مصر شده بود مینویسد: از مردم خیلی عوارض نگیرید, بکوشید تولید ثروت کنید و شرایطی فراهم آورید که مردم ثروتمند شوند, اگر چنین شرایطی بوجود آید و مردم ثروتمند شوند, خودشان در هزینه های اداره شهر کمک میکنند.
یک مدیرشهری توانمند و کارآمد کسی ست که بتواند شهر را مدیریت شورایی اداره کند. برای این امر , وی باید به این نوع مدیریت باور داشته باشد و نه تنها شهر را متناسب با دیدگاه و خواسته ها و نمایندگان مردم در شورا ادره کند, بلکه با همراهی و همفکری شورا, امکان حضور موثر مردم را در اداره امور شهر فراهم سازد به گونه ایی که شهر در اختیار مردم قرار گیرد و پروژه های عمرانی, خدماتی , رفاهی و اقتصادی در پاسخ به نیازهای واقعی مردم شهر تعریف و اجرا شوند.برای اداره شهر, صرفا شهرسازبودن یا معمار بودن به تنهایی کافی نیست, تخصص حرفه ای در اداره شهر, در کنار مدیر بودن معنا دارد و مدیریت , حاصل آموزه های علمی و تجربه و کسب مهارت است واز طرفی  می بایست با اجرای سیاستها و برنامه های تشویقی, سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری بیشتر و گسترده تر در عمران و توسعه اقتصادی شهری ترغیب و تشویق نمایند.