فصلی نو-شیرین بانو زرین به فرموده شهید مطهری شهادت مرگ آگاهانه در راه هدف مقدس است. عملی آگاهانه و اختیاری است و شهیدان شمع محفل بشریت هستند. ۷مهر ۱۳۵۹ بود که دشمن بعثی پالایشگاه آبادان را بمباران کرد آتش نشانان بی محابا به دل آتش زدند و در حال اطفای حریق بودند که بار دیگر […]

فصلی نو-شیرین بانو زرین
به فرموده شهید مطهری شهادت مرگ آگاهانه در راه هدف مقدس است. عملی آگاهانه و اختیاری است و شهیدان شمع محفل بشریت هستند.

۷مهر ۱۳۵۹ بود که دشمن بعثی پالایشگاه آبادان را بمباران کرد آتش نشانان بی محابا به دل آتش زدند و در حال اطفای حریق بودند که بار دیگر پالایشگاه بمباران شد و آتش نشانان بیشماری در حین عملیات به مقام والای شهادت نائل شدند. و هفتم مهر روز آتشنشانی و ایمنی نام گرفت.
و اینک در ۳۰ دیماه بار دیگر قهرمانان حماسه آفریدند.
و خود را خادم و عهده دار مسئولیت خویش دانستند. از دیرباز روزهای زیادی از تقویم کشورمان شاهد دلاوری های این عزیزان بوده است.
مردان ایثار و فداکاری و شجاعت
همانان که میخواستند پدران مانده در آتش را به خانه هایشان برگردانند و خود بازنگشتند. وقتی از حادثه ای سربلند بیرون می آییم ، مصدومی را نجات می دهیم و یا پدری را به آغوش خانواده بازمیگردانیم. و شادی را هدیه میدهیم، احساس بسیار غریبی در ما جان می گیرد . این همان روحیه ای است که تقریباً تمام آتش نشانان ، کم و زیاد با آن آشنا هستند . این روحیه ، در حقیقت جان دیگران را بر جان خود مقدم می شمارد و مردن در راه نجات دیگران را افتخاری بزرگ می داند . این حقیقتی افتخار آمیز است که پیشانی بلند و نورانی آتش نشانان ، مانع از دیدن وجود خطر برای دیگران و ساکت ماندن در قبال آن است .
گرچه حرفه آتش نشانی از مشاغل سخت و زیان آور است اما بامقایسه شرایط حرفه ای شغل آتش نشانی در کشورمان متاسفانه به اندازه کافی به فراهم آوردن امکانات و شرایط اقتصادی و روحی مساعد برای آتش نشانان توجه ویژه ای نشده و این در حالی است که در کشورهای پیشرفته شغل آتش نشانی در زمره مشاغل با ریسک خطر بالا محسوب می شود.آتش‌نشانان با الهام از رسالت خطیر ایمن‌سازی و خدمات امدادی و نجات به شهروندان تاکنون به رغم ناملایمات، عدم توجه جدی به تخصیص و تمهید امکانات لازم به آنان و کاستی‌های عدیده، در مواقع عادی و بحران در سطح تهران و شهرستان‌های کشور، منشا خدمات برجسته‌ای در عملیات امداد و نجات بوده‌اند. به طوری که شواهد و قراین موجود مبین فداکاری و رشادت آنان در عالی‌ترین سطوح انسانی وامدادی است. در اثبات این مدعا، حادثه بزرگ و تلخ پلاسکو و حادثه آتش سوزی پالایشگاه پتروشیمی ماهشهر در جنوب استان خوزستان در تیرماه گذشته با آنهمه خسارت و حوادث گوناگونی را می‌توان مدنظر قرار داد که آتش‌نشانان ضمن عملیات نجات و امداد، خود دچار حادثه شده اند و در این رابطه مصدومین و معلولین حین خدمت و همچنین شهدای جلوه‌های ایثار و از خودگذشتگی مثال زدنی ست.

نگاهی به شرایط محیط کاری آتش نشانان بیانگر آن است که این افراد در زمانی که همه از محیط پر خطر و با ریسک بالا فرار می کنند با به‌خطر انداختن جان خویش ؛ برای نجات جان و مال انسانها خود را به خطر می اندازند. در شرایط پر مخاطره محیط کاری آتشنشانان ریسک ها و فاکتورهای زیان آور شغلی بسیاری وجود دارد که متاسفانه در بسیاری مواقع مورد توجه جدی قرار نگرفته و یا به آن توجه لازم معطوف نمی شود.شایسته میبود اگرتوجه ویژه ای به این قشر میشد و حقوق و مزایای آنان بگونه ای تامین میشد که در شرایط روحی و جسمانی مناسب و بدون تألمات و خستگی‌های روحی و جسمانی، همواره از شرایط مناسب برخوردار باشند، و اکثرا مجبور به شغل دوم نباشند چرا که شغل آنها خود تمام مؤلفه های یک شغل سخت را یکجا دارد و همچنین با در اختیار داشتن لوازم و تجهیزات حفاظت فردی استاندارد و کامل؛ بدون دغدغه در شرایط محیط کاری پر خطر، فعالیت کنند اما در این رابطه نیز در مقایسه با سطح کمی و کیفی استاندارد ها، هنوز امکانات و تجهیزات حفاظت فردی و همچنین تجهیزاتی ازقبیل هلیکوپتر اطفاء حریق. نردبان های مرتفع. پمپ های قوی برای پاشیدن آب به ساختمانهای بلندتر از ۱۰ طبقه. دستگاه شلیک کف ضد آتش. دستگاههای مخصوص برای بریدن تیر آهن ها. و غیره…تا رسیدن به سطح مطلوب فاصله زیادی داریم.

حادثه دلخراش پلاسکو نماد و سنبلی شد تا عوامل شهرداری ها و ایستگاههای آتشنشانی و کمبودها و کاستی های این سازمان مورد توجه قرار گیرد و بیش از پیش به ابعاد فنی و مهندسی و در بخش مدیریت بحران و آتش‎نشانی توجه بیشتری داشته باشیم. و در راستای رفع آنها برنامه ریزی های درست انجام گیرد.در همین راستا و برای اندکی تأمل به وضعیت ایمنی و آتشنشانی استانی با جمعیت ۷۱۶ هزار نفری استان کهگیلویه و بویراحمد و نمره پایینی که از امکانات و تجهیزات به خود اختصاص داده است اشاره کنیم.
در نوزدهم دی ماه ۱۳۹۵ در منزل مسکونی در شهرستان دهدشت استان کهگیلویه و بویراحمد آتش سوزی رخ داد که فروشگاه لوازم خانگی و منزل مسکونی هم استانیمان با خاک یکسان شد و در شهرستانی کوچک خسارت یک میلیارد و پانصد میلیونی تومانی به همراه داشت و اینچین نمایان شد کمبودها و معضلات ایستگاه آتشنشانی استان کهگیلویه و بویراحمد. از دو ماشین آتش‌نشانی در این شهرستان یکی از آن‌ها قدیمی و غیرقابل استفاده و مخزن آن کاملاً پوسیده است و دیگری مخزن ۳۰۰۰ لیتری دارد که حتی پاسخگوی کمتر از سه دقیقه اطفاء حریق نیست.
جمعیتی قریب به ۱۵۰هزار نفر با یک ماشین آن هم با مخزنی ۳۰۰۰ لیتری که سه دقیقه بیشتر جوابگوی اطفاء حریق نیست، چگونه خدماتی ارائه شود.
در هر شیفت کاری باید چهار نیرو وجود داشته باشد، یک راننده و یک آتش‌نشان بیشتر وجود ندارد و این در حالی است که در صورت وقوع آتش‌سوزی حداقل باید پنج نفر آتش‌نشان برای مهار آتش حضور داشته باشد و در این زمینه کاری از دست یک نفر بر نمی‌آید.
دو ایستگاه آتش‌نشانی را فاقد بی‌سیم و از این دو ایستگاه تنها ایستگاه شماره یک دارای خط تلفن است و اگر آتش‌سوزی در منطقه ایستگاه شماره دو رخ بدهد چه کسی پاسخگو است؟ مسئولان فاجعه را چطور معنا می‌کنند.؟ کمبود ماشین های آتشنشانی.کمبود نیروی انسانی.
نبود کپسول هوا، تشک نجات، بالابر، نردبان هیدرولیک، ماسک و لباس ضد حریق را از مشکلات و معضلات آتش‌نشانی‌های استان کهگیلویه و بویراحمد است .
در این استان در تمامی ایستگاهها چه در مرکز استان و چه شهرستانها همواره با کمبود نیروی انسانی شدید مواجه بوده اند و اکثر نیروها به صورت تجربی وارد این عرصه شده اند . کمبود نیروهای با مهارت و آموزش کافی معظل بزرگی در این ایستگاههاست.

شمار شهدای آتش‌نشان در سراسر کشور و حادثه دلخراش پلاسکو و همچنین میزان مصدومیت آنان در سالیان اخیر، تلنگری جدی است تا به علل و شرایط مستعد منجر به شهادت آتش نشانان در مقایسه با شرایط کیفی مولفه های ایمنی در اماکن و تاسیسات شهری پرداخته شود. در صورتیکه در طراحی، اجرا و نگهداشت بهینه اماکن و تاسیسات شهری امکانات و تمهیدات ایمنی و تدافعی بر اساس استاندارد ها و مقررات ایمنی فراهم نشود، این بی توجهی منجر به سخت تر شدن و تحمیل شرایط بسیار پر مخاطره و پر ریسک برای آتش نشانان خواهد شد
برای درک عمق فاجعه کافی است به تصاویری و کلیپ های که از محل حادثه منتشر شده در این روزها و میزان خسارات و تلفات آن نگاهی بیندازیم.همانگونه که رئیس‌اتاق اصناف ایران اظهار داشته اند حادثه آتش سوزی پلاسکو ۱۵۰۰ میلیارد تومان خسارت مالی به همراه داشته است.

بحران به صورت بخش جدایی ناپذیر و طبیعی حیات سازمانها و جوامع امروز درآمده است. بحرانها دیگر ویژگی غیرعادی، کمیاب و اتفاقی برای جامعه جهانی تلقی نمی شود، بلکه در تاروپود جوامع رخنه کرده است. همه سازمانها هر روز و هر لحظه تحت تاثیر بحرانهای کوچک و بزرگ قرار دارند. بنابراین مدیران سازمانها باید پیوسته آماده رویارویی با بحرانها باشند و برای پیشگیری و یا کاستن تاثیر بحرانها بر سازمانهای خود چاره اندیشی کنند

امیدواریم مسئولین محترم شورای عالی فرهنگ و مجلس شورای اسلامی به پاس احترام و شکوه قدردانی آتش نشانان جان فشان و فداکارترین فرزندان ایران. روز ۳۰ دیماه از تقویم کشورمان را به نام این عزیزان مزین نمایند تا نمادی از ایثار و شجاعت این قشر آسیب پذیر و از خودگذشته و اینکه روز ملی آتشنشانی طلیعه توجه جدی به مشکلات آنان وتلاش درجهت ارتقای سطح بهداشت حرفه‌ای آتش‌نشانی که در تمامی جوامع به‌عنوان یک حرفه آسیب‌پذیر وخطرناک محسوب می‌گردد،از ضروریات انکارناپذیر بشمار رود و
ایجاد زمینه های مناسب برای آموزش همگانی مردم در جهت پیشگیری از بروز حوادث مختلف و حفاظت از سرمایه های ملی نیز باشد.
در این زمینه کلیه نهادهای ذیربط، کارشناسان، متخصصان و به ویژه شوراها. شهرداری ها. مرکز سلامت محیط و کار. وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی مشارکت فعال نمایند.
همانطور که قرار است ۳۱ اردیبهشت هر سال را با عنوان “روز ملی سینما نامگذاری شود. قهرمانان واقعی را از یاد نبریم. آنان که نقش خود را در نهایت ایثار و فداکاری به نمایش گذاشتند.سوختن تا دیگر همنوعان نسوزند.و در دل آتش نقش آفرینی کردند. همانان که از پس دود و آتش یک لبخند که زنده بودن را بشارت دهد، برای آنها کافی بود. عهده ای به آسمان پرگشودند و آنان که ماندند یاد وخاطره دلخراش پلاسکو همراه همیشگی شان خواهد بود.

این حادثه غم‌انگیز صحنه حماسه آفرینی دلاورمردانی گردید که نام و یادشان تا ابد در تاریخ ایران و ایرانی ماندگار خواهد شد.
به پاس جانفشانیشان…..

دفاع از جان و سلامتی مردم مهم‌ترین هدف این قهرمانان بود امید که به یاری خداوند متعال پیگیری و رفع مشکلات آتش‌نشانی‌های کشور. استانها و شهرستانها به صورت جدی از سوی مسئولان استانی و شهرستانی و کشوری در اولویت ها قرار گیرد تا بار دیگر شاهد این وقایع دلخراش نباشیم.

از طرف تمامی مردم استان کهگیلویه و بویراحمدضمن تسلیت و تعزیت به خانواده داغدیدگان و مردم شریف ایران و مجموعه آتش نشانی و مدیریت شهری،از درگاه خداوند منان برای این قهرمانان نستوه رحمت بی کران و برای مجروحان بهبودی و عافیت و برای خانواده این عزیزان صبر و بردباری و برای خادمان مخلص و بی منت توفیق روز افزون از خداوند متعال خواهانیم.

شیرین بانو زرین
کارمند دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی یاسوج