در سند چشم‌انداز بیست‌ساله کشور، یکی از ویژگی‌های جامعه ایرانی، برخورداری از سلامت، رفاه، امنیت غذایی، تأمین اجتماعی، فرصت‌های برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر و فساد، تبعیض و بهره‌مند از محیط‌زیست مطلوب ‌دانسته شده است.

فصلی نو -زینب (شیرین بانو ) زرین
امر بهداشت همواره به عنوان یکی از مباحث مبنایی در مباحث توسعه مندی کشور مدنظر قرار گرفته است.سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که توسعه شهری برنامه ریزی شده نیازمند یک رویکرد منظم و همه جانبه است که توسط تمام بخش‌های دولت، صنایع و جامعه اعمال شود. دولت‌ها موظف به سرمایه گذاری برای کاهش شکاف کیفیت شهری هستند. برای مثال توسعه منابع و پوشش دهی خدمات به تمام جوامع شهری پیامدهای بهداشتی را بهبود می‌بخشد و هزینه‌های نابرابری اجتماعی را کاهش می‌دهد. حمل و نقل، زیر ساخت و فناوری‌های سبزتر ارتقا یافته، کیفیت زندگی شهری را افزایش می‌دهد و احتمال بیماریهای تنفسی و تصادفات را کاهش خواهد داد. هدف دولت‌ها و مقامات شهری در خطاب قرار دادن توسعه شهری و سلامت باید سرمایه گذاری در بخش ارتقای سلامت و بهداشت شهرها باشد. مقامات این
سازمان تاکید دارند که برای دستیابی به منافع بالقوه شهرنشینی همه با هم باید اقدام کنیم.
برخورداری از زندگی سالم، مولد و هدفمند حقی است همگانی که مسئولیت تحقق آن برعهده همه نهادها و لازمه توسعه پایدار است؛ بر این اساس فراهم‌کردن شرایط مناسب برای تأمین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی شهروندان از جمله حقوق طبیعی و نیازهای اساسی به شمار رفته و درکتب اسلام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد تأکید قرار گرفته است.

از آنجایی که امروزه بیش از ۵۰درصد از عوامل مؤثر بر سلامت را عوامل اجتماعی نظیر سواد، اشتغال، فقر تشکیل می‌دهد نگاه به حوزه سلامت، رویکردی فرهنگی و اجتماعی نیز هست. شهرهای بزرگ ایران با چالش‌های متعددی از جمله تراکم جمعیت، مسکن، استقرار صنایع بزرگ، استقرار واحدهای عمده تهیه و توزیع کالا، آلودگی هوا و شرایط زیست‌محیطی نامناسب، کمبود امکانات و تأسیسات جمع‌آوری و تصفیه پسماندها، بیکاری، اعتیاد، ترافیک روبه‌رو هستند که این مسئله ضرورت بازنگری در سیاستگذاری مدیریت کلانشهرها و توجه جدی به سلامت شهری را گوشزد می‌کند
سازمان بهداشت جهانی که در شهر ژنو پایتخت سوئیس قرار دارد از موسسات وابسته به سازمان ملل است.
در کنفرانس سانفرانسیسکو در سال ۱۹۴۶ تصمیم به تشکیل یک کنفرانس بین المللی بهداشت گرفته شد که اساسنامه آن در هفتم آوریل سال ۱۹۴۸ ، در نیویورک تنظیم و تصویب شد و اولین انجمن بهداشت جهانی اقدام به انتخاب روزی از سال به نام ” روز جهانی بهداشت ” نمود . در ژوئن همان سال اولین مجمع عمومی سازمان بهداشت جهانی در ژنو با حضور نمایندگان ۶۱ کشور جهان تشکیل شد . از سال ۱۹۵۰ ، ۷ آوریل ( ۷ April ) هر سال ، با نام روز جهانی بهداشت در سراسر دنیا جشن گرفته می‌ شود . هفتم آوریل ، روز جهانی بهداشت و همچنین سالگرد تاسیس سازمان جهانی بهداشت است
رسالت روز جهانی بهداشت بالا بردن آگاهی عموم مردم جهان ، درباره موضوع خاص بهداشتی است که سازمان بهداشت جهانی ( WHO ) آن را در رأس اولویت های بهداشتی سال قرار داده است . این روز به عنوان نقطه شروع اجرای برنامه های بهداشتی بلند مدتی است که می بایست مدت ها قبل از ۷ آوریل ، فعالیت های آن انجام شده و منابع آن فراهم گردد .
هدف این سازمان ، فراهم کردن حداکثر امکانات بهداشتی و سلامتی برای کلیه انسان های روی زمین است ، به دنبال این هدف ، سازمان ، برنامه های زیادی را به مرحله اجرا می گذارد تا زمینه مساعدت کشور ها را برای تقویت بهداشت عمومی خود فراهم کند .
یکی از موانع بزرگ در بهبود وضع بهداشت در دنیا کمبود اشخاص متخصص می باشد . سازمان بهداشت جهانی برای رفع این مشکل ، دوره های مطالعاتی و کارآموزی و تعلیم و تکمیلی در سرتاسر جهان تشکیل داده است .
بیشترین توجه سازمان مداوای تب ها، بیماریهای سل ، جذام ، وبا ، طاعون ، آبله ، بهداشت مادران و کودکان و تغذیه متمرکز می باشد و از جمله برنامه های عمده آن ریشه کنی بیماریهایی از جمله مالاریا و آبله است . ایران در ۲۳ نوامبر ۱۹۴۶ ، به عضویت این سازمان درآمد و همه ساله در اجلاس سالیانه آن و در کمیته منطقه ای در گروه مدیترانه شرقی شرکت داشته است .
بهداشت در واقع زیر بنای فعالیت های اقتصادی و پیشرفت های اجتماعی یک ملت است و سلامت جامعه در گرو رعایت اصول بهداشتی می باشد و جامعه سالم و تندرست می تواند از منافع خود دفاع ، و حقوق خود را کسب کند .
بهداشت عبارت است از علم و هنر پیشگیری از بیماری ها ، طولانی کردن عمر و بالا بردن سطح سلامت و توانایی بشر که اگر تک تک افراد جامعه سالم باشند ، می توان در مجموع ، یک جامعه سالم و توانا به وجود آورد .
در قانون اساسی بر مسأله بهداشت تا کید زیادی شده است . در اصول سوم ، بیست و نهم و چهل و سوم قانون اساسی بر ضرورت تأمین بهداشت و فراهم نمودن امکانات بهداشتی و درمان بیماری ها ، و گسترش خدمات درمانی تأکید شده است .
از جمله ویژگی های فطری تمامی موجودات جهان غریزه پاکیزگی و میل به نظافت می باشد و انسان نیز به عنوان اشرف مخلوقات به طور ذاتی به سلامتی و تامین تندرستی خود علاقه مند است ..
ناگفته نماند که تندرستی فقط سلامت جسم نیست و سلامت روح و روان افراد و سلامت جامعه نیز اهمیت زیادی دارد و هر کدام از اینها بر یکدیگر تاثیر متقابل دارند . خود سازی افراد بر سلامت جامعه تأثیرگذار و خط مشی زندگی را برای انسان ها ترسیم مینماید .همان طور که اشاره شد بخش عمده ای از ایجاد بهداشت به هنر پیشگیری از بیماریها اشاره می کند، که در این رابطه حوزه هنری می تواند با استفاده از امکانات پیشرفته کنونی در رابطه با تبلیغات،مانند استفاده از بیلبوردهای تبلیغاتی، پنل های عمومی،استفاده از پوسترها و تصاویر بهداشتی در این مهم کمک کرده و نقش سازنده ای برای ایجاد جامعه ای سالم داشته باشد.
به طور خلاصه اهداف بهداشتی را می توان به صورت زیر بیان کرد :
۱- سالم سازی محیط زیست
۲- کنترل بیماری های واگیردار
۳- آموزش بهداشت عمومی
۴- ایجاد خدمات پزشکی و پرستاری برای تشخیص و درمان بیماری
۵- ایجاد و توسعه ، یک سیستم اجتماعی که در آن هر فرد از وسایل و امکانات لازم برای سالم ماندن برخوردار باشد تا افراد از حق مسلم خود یعنی سلامت و زندگی طولانی بهره مند و در مواقع بیماری بتوانند از آن خدمات بهره مند شوند .

در ایران روز ۱۸ فروردین روز سلامت و تا ۲۴ فروردین ، هفته سلامت نام گذاری شده است .روز شمار روزهای هفته سلامت در فروردین ۱۳۹۶ به شرح زیر می باشد.
۱۸ فروردین – به نام روز مردم، آموزش همگانی و پیشگیری از مقاومت‌های ضد میکروبی،
۱۹ فروردین – به نام روز نهادها، سازمان‌ها، رسانه‌ها و پیشگیری از مقاومت ضد میکروبی و
۲۰ فروردین – به نام روز پرستاران، ماماها و تجویز و مصرف منطقی دارو

۲۱ فروردین – ، روز عفونت‌های بیمارستانی و مقاومت ضد میکروبی،
۲۲ فروردین – روز پزشکان و دندانپزشکان و پیشگیری از مقاومت ضد میکروبی
۲۳ فروردین – روز داروسازان، دامپزشکان و تولید و مصرف منطقی داروهای ضد میکروبی است.
۲۴ فروردین – ، آخرین روز هفته سلامت نیز به نام روز سیاست‌ها، قوانین و تحقیقات در پیشگیری از مقاومت‌های ضد میکروبی، نامگذاری شده است. «مقاومت به داروهای ضدمیکروبی، یک تهدید جهانی» بوده و برنامه های هفته سلامت کشور نیز به این شعار معطوف است.

سازمان جهانی بهداشت همه ساله به مناسبت روز جهانی بهداشت با هدف افزایش توجه و آگاهی عموم مردم و تمرکز اقدامات و فعالیت ها، یکی از موضوعات مبتلا به جوامع را انتخاب می کند. شعار سال ۱۳۹۶ سازمان WHO (( به نام افسردگی : بیا حرف بزنیم . Let ‘s talk
می پردازد. ))و در واقع شعار سال ۲۰۱۷ سازمان بهداشت جهانی ، افسردگی و آگاهی عموم مردم از افسردگی , علائم افسردگی و عوارض افسردگی است.
فرارسیدن این روز را به تمامی کارکنان ساعی و تلاشگر بهداشت و درمان تبریک عرض مینمایم.
تندرست و سلامت باشید.

زینب ( شیرین بانو) زرین
کارمند دانشگاه علوم پزشکی یاسوج